طلاق توافقی : همان طور که از عبارت طلاق توافقی مشخص است، در این نوع طلاق همه چیز وابسته به توافق زن و شوهر است و اینکه با چه شرایطی با یکدیگر به توافق رسیده باشند.
بنابراین در اینجا شرایط ثابت و معینی برای حق و حقوق زوجین نمی توان عنوان کرد. در این نوع طلاق زوجین در تمامی زمینه های مشترک از جمله مهریه، نفقه، جهیزیه، طلا و زیورآلات، هدایایی که به یکدیگر دادهاند و حضانت فرزندان توافق می کنند و دادگاه نیز دقیقاً همین توافقات را در رأی خود ذکر می کند.
در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران مادهای با عنوان طلاق توافقی وجود ندارد، اما در دادگاه خانواده معمولا این نوع طلاق را در قالب طلاق مبارات یا خلع قرار میدهند. طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد ولی در این صورت عوض باید زائد بر میزان مهر نباشد .
بنابراین درصورتیکه برای طلاق توافقی، به طلاق مبارات موجود در قانون استناد شود، زن باید مبلغی هرچند ناچیز (مثلا هزار تومان) برحسب توافقی که کردهاند به شوهر خود بدهد و البته طبق قانون این مبلغ نباید از میزان مهریه زن بیشتر باشد.
علاوه به بر مباحث مربوط به طلاق مبارات، زوجین می توانند در ضمن طلاق توافقی شرط نمایند که طلاق توافقی در قبال بخشش کل، و یا بخشی از مهریه باشد و یا توافق می تواند به گونه ای باشد که مرد تمامی مهریه را به زن پرداخت نماید.
نفقه عبارت است از همهی نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن و لباس و غذا و اثاثیهی خانه و خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم و یا احتیاج او به واسطهی مرض یا نقصان اعضا.
امروزه می توان هزین ههایی چون بهداشت و درمان یا هر هزینه ای که جزو هزینه های ضروری زندگی امروز به حساب می آید را نیز به نفقه اضافه کرد.
نفقه باقی مانده از قبل و یا نفقه دوران عده در طلاق توافقی برحسب توافق طرفین پرداخت می شود. به این صورت که مثلا ممکن است زن همه آن را ببخشد و یا بر حسب توافق مبلغی بابت آن را از مرد دریافت نماید.
هنگامی که پدر و مادر از یکدیگر جدا می شوند، حضانت کودک (چه پسر چه دختر) تا سن هفت سالگی بر عهدهی مادر است؛ اما بعد از آن بر عهدهی پدر است.
این موضوع تا سن بلوغ (۹ سال در دختران و ۱۵ سال در پسران) ادامه دارد و پس از آن پسر یا دختر خود تصمیم می گیرند که با پدر یا مادر خود زندگی کنند.
در طلاق توافقی زن و مرد می توانند حضانت فرزندان را با توافق بین خود به یکدیگر واگذار کنند. به این معنی که مثلا زن می توان حضانت دختر ۸ ساله را در قبال طلاق توافقی دریافت کند و یا این که مرد حضانت پسران ۱۲ و ۱۴ ساله خود را به زن واگذار کند و به طلاق توافقی رضایت دهد.
در کنار حق حضانت فرزند که یک حق قانونی برای پدر و مادر است حق ملاقات از طفلی که حضانت او بر عهدهی دیگری است نیز در قانون تعیین شده است.
بنا بر این در طلاق توافقی زن و مرد در خصوص ساعات و روزهای ملاقات توافق می کنند. روز ملاقات می تواند وسط هفته مثلا روزهای دوشنبه و یا آخر هفته مثلا روزهای جمعه با توافق طرفین تعیین شود.
مالکیت وسایلی که زن به خانه شوهر میآورد در اختیار زن است و مرد تنها به عنوان یک امین، می تواند از این وسایل استفاده کند.
وقتی می گوییم که مالکیت جهیزیه برای زن است، بدین معناست که زوجه در هرزمانی می تواند آن را مطالبه کرده و هر اقدام مالکانه ای را نسبت به اموال خویش انجام دهد، مثلا آن ها را به فروش رساند، هدیه دهد، تخریب یا مفقود نماید و یا استرداد جهیزیه را بخواهد.
اما در طلاق توافقی، زن می تواند بر حسب توافق همه وسایل را پس بگیرد و یا تمامی آن ها و یا بخشی از آن ها را در خانه مرد باقی بگذارد.
اجرت المثل در طول شرط مالی ضمن عقد در مورد کارهای زوجه در امر خانه داری و نیز در طول اجرت المسمی است. اجرت المثل فقط به زنی تعلق می گیرد که در انجام کارهای منزل قصد تبرع (رایگان انجام دادن) نداشته باشد و زوجه فقط نسبت به کارهایی می تواند ادعای اجرت المثل نماید که به دستور زوج انجام شود
۱- اولین سوال این است که برای طلاق توافقی کجا باید رفت؟ در پاسخ باید گفت درصورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، ابتدا باید شخصا یا توسط وکیل دادگستری در مراکز استان ها به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده یا در سایر شهرها به دادگاه خانواده محل مراجعه کنند و دادخواست طلاق را که به امضای دو طرف رسیده است ارائه نمایند. دوباره تاکید می کنیم که حضور هر دو طرف یا وکیل آن ها در تمامی مراحل الزامی است.
۲- دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مذکور مطرح کنند.
۳- در صورت عـدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق، جهت اتخاذ تصمیم نهائی به دادگاه منعکس می کند.
۴- دادگاه با توجه به موضوع منعکس شده توسط مرکز مشاوره مبنی بر عدم انصراف متقاضی از طلاق، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند. البته زن در این موارد باید برای آزمایش عدم بارداری به آزمایشگاه مراجعه کرده و نتیجه را به دادگاه ارائه دهد. عدم مراجعه برای آزمایش بارداری تنها در صورتی است که طرفین به باردار بودن زوجه اقرار نمایند.
۵- طرفین ۳ ماه فرصت دارند تا با ارائه گواهی عدم امکان سازش به دفتر رسمی ازدواج و طلاق، اقدام به ثبت طلاق نمایند.
در دوران عقد و قبل از این که رابطه زناشویی و جنسی بین طرفین رخ دهد نیز امکان طلاق توافقی وجود دارد. شرایط و مراحل آن هیچ تفاوتی با بعد از عقد ندارد.
فقط باید عنوان نمود که در صورتی که طرفین قبل از رابطه جنسی اقدام به طلاق نمایند می توانند به ثبت احوال مراجعه نموده و نام همسر خود را از شناسنامه پاک کنند.
قبل از تصویب قانون جدید، طلاق توافقی ظرف یک هفته قابل انجام بود. هنوز هم بعضی از شعب دادگاه این نوع دادخواست ها و دعاوی را در همین مدت زمان انجام می دهند. اما بعضی از شعب به دلیل ارسال پرونده به مرکز مشاوره این روند را کمی طولانی تر نموده اند.
هزینه وکیل طلاق توافقی یا به بیان دیگر ملاک حق الوکاله وکیل برای طلاق توافقی هم بر طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله وکلای دادگستری، توافق وکیل و موکل است به همین دلیل است که اگر شما از هر وکیل در خصوص دستمزد او سوال کنید قیمتی متفاوت خواهد گفت.
هزینه وکیل طلاق توافقی بسیار منصفانه و مناسب حال موکلین دریافت می شود.
مراحل طلاق را خود زوجین نیز می توانند به راحتی طی کنند اما حضور یک وکیل مناسب و با تجربه در این زمینه می تواند این روند را تسریع کرده و دردسرهای ناشی از رفت آمد به دادگاه ها و بخش های مختلف آن را کاهش دهد.
با توجه به اینکه زوجین در هنگام طلاق از شرایط روحی مناسبی برخوردار نیستند حضور یک وکیل با تجربه در زمینه طلاق توافقی می تواند اطمینان خاطر آن ها از انجام همه امور به بهترین شکل ممکن را افزایش دهد.
عموما مردم برای پیدا کردن وکیل طلاق توافقی به دوستان و آشنایان خود مراجعه می کنند اما در حال حاضر پیدا کردن وکیل از طریق فضای اینترنت نیز رواج پیدا کرده است. خدمات حقوقی دادآفرینان جام جم یکی از موسسه حقوقی های فعال و پیشرو در این زمینه بوده و مرجعی مناسبی برای مشاوره و انتخاب وکیل طلاق است.